هلما، زن ترنس را گشت ارشاد به دلیل پوشیدن لباس زنانه بازداشت کرد و ماه‌ها در اوین زندانی بود
اطلاعات مقاله
نویسنده,سروش پاکزاد
هشدار: محتوای این گزارش آزاردهنده و حاوی روایت‌هایی از خودکشی است.
«۱۹ساله بودم که به خاطر بدحجابی و پوشیدن لباس منتسب به زنانه به زندان اوین افتادم. بعد از آن هم باز دو بار دیگر بازداشت و زندانی شدم. بیش از یک سال عمرم را در زندان سپری کردم»
اینها بخش‌هایی از گفته‌های هلما، زن ترنس است که اکنون در ترکیه منتظر بررسی پرونده پناهجویی‌اش است. بی‌بی‌سی شواهد مربوط به دستگیری و زندانی شدن او را بررسی و تایید کرده است.
مرداد سال ۱۴۰۰ گروه هکری عدالت علی، مجموعه تصاویر درز کرده از دوربین‌های مداربسته زندان اوین را منتشر کرد. در میان تصاویری که بدرفتاری با زندانیان را نشان می‌داد، تصاویری از بند ویژه زندانیان ترنس (و ال‌جی‌بی‌تی) نیز مورد توجه قرار گرفت. تصاویری که لحظاتی پس از اقدام به خودکشی یکی از این زندانیان را نشان می‌داد.
افراد ال‌جی‌بی‌تی شامل همجنسگرایان، دوجنسگرایان، افراد ترنس و بیناجنسی هستند.
هلما یکی از زندانی‌هایی است که در این ویدیوها دیده می‌شود و در گفتگوی اختصاصی با بی‌بی‌سی جزییاتی از بازداشت و زندانی شدنش و همچنین اتفاقاتی که در تصاویر دوربین‌های مداربسته دیده می‌شود را شرح می‌دهد.
نسخه ویدیویی این گزارش را در یوتیوب می‌توانید ببینید.
آیت‌الله خمینی در دهه ۴۰ شمسی (۶۰ میلادی) و پیش از انقلاب، در یک فتوا تغییر [تطبیق] جنسیت برای افراد ترنس را شرعی اعلام کرد و بر همین اساس انجام عمل‌های بازتائید جنسیت و تغییر قانونی جنسیت در جمهوری اسلامی ایران از نظر «شرعی» امکان‌پذیر است. به این ترتیب افرادی که هویت جنسی خود را با آنچه هنگام تولد به آنها نسبت داده شده متفاوت می‌دانند می‌توانند پس از تائید پزشک و گرفتن مجوزهای قانونی وارد روند بازتائید جنسیت شوند.
اما در سال‌های گذشته فعالان جامعه ال‌جی‌بی‌تی+ گزارش کرده‌اند حکومت ایران سعی می‌کند افراد جامعه ال‌جی‌بی‌تی از جمله همجنسگرایان و دوجنسگرایان را وادار یا متقاعد به انجام عمل‌های تغییر و تطبیق جنسیت کنند. عمل‌هایی شامل جراحی و هورمون‌درمانی که انجام آن بسیار پیچیده و گران‌‌قیمت است، نیاز به آمادگی و حمایت روحی روانی دارد و در مواردی، این افراد را با مشکلات جدی سلامت روبرو می‌کند.
هلما: مامور زن گشت ارشاد فریبم داد از من خواست امضا کنم پول گرفته‌ام تا لباس زنانه بپوشم
هلما می‌گوید: «۱۹ ساله بودم که اولین بار خودرو گشت ارشاد جلوی من متوقف شد و من را دستگیر کرد. به آنها گفتم ترنس هستم و مجوز پزشکی را که به من اجازه می‌داد با لباس زنانه رفت و آمد کنم را به آنها نشان دادم ولی آنها اهمیت ندادند. به من گفتند یک تعهد می‌دهی و آزادت می‌کنیم اما اینطور نشد و بیش از سی روز من را زندانی کردند.»
هلما می‌گوید مامور زن گشت ارشاد از او خواسته بود برای اینکه با یک تعهد آزاد شود روی کاغذ بنویسد که پول گرفته تا اینطور به خیابان بیاید یا در آنجا کار (تن فروشی) می‌کرده است.
توضیح تصویر،هلما می‌گوید مامور زن گشت ارشاد از او خواسته بود برای اینکه با یک تعهد آزاد شود روی کاغذ بنویسد که پول گرفته تا اینطور به خیابان بیاید یا در آنجا کار (تن فروشی) می‌کرده است
هلما می‌گوید مامور زن گشت ارشاد از او خواسته بود برای اینکه با یک تعهد آزاد شود روی کاغذ بنویسد که پول گرفته تا اینطور به خیابان بیاید یا در آنجا کار (تن فروشی) می‌کرده است.
او می‌گوید اولین بارم بود که این تجربه را داشتم و فکر کردم اگر به حرفشان گوش کنم من را آزاد می‌کنند.
برخی از زنان و افراد ترنس پیشتر نیز گزارش کرده بودند که ماموران گشت ارشاد در آن دوره سعی می‌کردند آنها را به کارزار چهارشنبه‌های سفید مسیح علینژاد مرتبط کنند. در کمپین چهارشنبه‌های سفید، زنان ویدیوهایی منتشر می‌کردند که در آن روسری به سر نداشتند و قانون حجاب اجباری توسط حاکمیت را به چالش می‌کشیدند. زنان ترنس نیز به این کمپین پیوسته بودند.
هلما به بازداشتگاه امنیت اخلاقی در خیابان وزرا منتقل شد. بازداشتگاهی که نامش به مهسا امینی گره خورده، زنی که به دلیل پوشش در آنجا دستگیر و کشته شد و مرگش اعتراضاتی در ایران و جهان را کلید زد.
او می‌گوید در آنجا مورد توهین و تحقیر قرار گرفت و هنگام بازرسی با لمس کردن بدنش به او تعرض کردند.
«تا صبح در سلولم گریه کردم. روی دیوار سلول، برخی زنان ترنس که می‌شناختمشان اسمشان را هک کرده بودند»
روز بعد او را به دادسرا بردند. «قاضی یک آخوند بود و فقط فحاشی می‌کرد. می‌گفت چرا این لباس را پوشیدی چرا موهات را بلند کردی تو که مدارک شناسایی‌ات مردونه است؟ به او گفتم من ترنس هستم و پزشک به من مجوز داد این لباس را بپوشم تا جنسیت خودم را بشناسم.»
به گفته هلما، قاضی بر مبنای اعترافاتی که پلیس گشت ارشاد از او گرفته بود به او حکم دوسال حبس تعزیری داد و دویست میلیون تومان وثیقه تعیین کرد.
او به دلیل اینکه حمایت خانواده یا آشنایی را نداشت نمیتوانست پول وثیقه را جور کند و به زندان اوین منتقل شد و بیش از سی روز در زندان بود.
پس از آزادی، یک بار دیگر در خیابان و یک بار هم در خانه‌ای که با یک دوست دیگرش اجاره کرده بود دستگیر شد و چون نمیتوانست قرار وثیقه را بپردازد ماه‌ها را در زندان اوین گذراند. «نه خیابان برای ما امن است و نه خانه. خانه‌ام را با دوست همجنسگرایم اجاره کرده بودم و همسایه‌ها ما را به پلیس گزارش کردند».
مدارکی که در اختیار بی‌بی‌سی قرار گرفته نشان می‌دهد که جرم‌های او «جریحه‌دار نمودن عفت عمومی از طریق پوشیدن لباس زنانه و آرایش زننده و لباس جذب و بدن نما» و «فراهم آوردن موجبات فساد و فحشا و تحصیل مال از طریق نامشروع» بیان شده است. یکی از مدارک نشان می‌دهد دادگاه او را از «اتهام تحصیل مال نامشروع» تبرئه کرده است
