یک سازمان حقوق بشری آمار جدیدی از کولبران کشته و زخمی شده در سال گذشته ارائه کرده که نسبت به آمارهای گذشته حاکی است که تعداد کولبران بیشتری در سال ۱۴۰۲ زخمی شده‌اند.
وب‌سایت حقوق بشری کردپا که اخبار کردستان را پوشش می‌دهد، در گزارش جدید خود نوشت که در سال ۱۴۰۲ در مجموع ۵۰۷ کولبر در کردستان ایران کشته و زخمی شده‌اند.
بر اساس این گزارش، بیش از ۸۱ درصد کولبران با شلیک گلوله نیروهای نظامی جمهوری اسلامی کشته و زخمی شده‌اند.
همچنین ۲۸ تن از کولبران زیر ۱۸ سال سن داشته‌اند.
کردپا تعداد کولبران کشته شده در سال گذشته را ۴۴ کولبر اعلام کرده که ۳۲ تن از آنها با شلیک گلوله نظامیان جمهوری اسلامی کشته شده‌اند و یک تن از آنان زیر ۱۸ سال سن داشته است.
اوایل فروردین نیز کولبر نیوز در گزارشی نوشت طی سال ۱۴۰۲ در مناطق مرزی و مسیرهای بین‌جاده‌ای استان‌های آذربایجان غربی، کردستان و کرمانشاه ۴۴ کولبر کشته شدند.
در حالی که کولبرنیوز تعداد کولبران زخمی شده در سال گذشته را ۴۰۰ کولبر اعلام کرد، کردپا آمار زخمی‌شدگان در این سال را ۴۶۳ کولبر شمارش کرده است.
کردپا با فهرست کردن اسامی کشته و زخمی‌شدگان، افزود که بیشترین شلیک به کولبران در مرزهای نوسود و بانه اتفاق افتاد و استان‌های کرمانشاه و کردستان بیشترین شمار کولبران را داشتند.
بر اساس این گزارش، از جمله دلایل میزان بالایی کشته و زخمی‌شدن کولبران در این نقاط مرزی، باز بودن این مرزها جهت تردد کولبران است.
همچنین به علت بستن دیگر مناطق مرزی و به شدت نظامی شدن آنها کولبران از دیگر شهرها و مناطق جهت کولبری به این دو منطقه مرزی می‌آیند.
کردپا از افزایش ۴۳درصدی آمار کشته‌شدگان کولبر در سال گذشته نسبت به سال ۱۴۰۱خبر داد و افزود که این افزایش در این مدت برای زخمی شدن کولبران نیز به میزان ۸۱ درصد بوده است.
بنابه آمار به ثبت رسیده توسط سازمان حقوق بشری کُردپا در سال ۱۴۰۱ مجموع ۲۲۵ کولبر در کردستان ایران کشته و زخمی شده‌اند که شامل ۲۹ کشته و ۱۹۶ زخمی است.
پیشتر کولبرنیوز افزایش شمار کولبرانی که در سال ۱۴۰۲ مجروح شده یا جانشان را از دست داده‌اند، نسبت به سال ۱۴۰۱ را حدود ۹۰ درصد دانسته بود.
در دی‌ماه گذشته، سازمان حقوق بشری هه‌نگاو از کشته شدن ۴۱ کولبر و کاسبکار در سال ۲۰۲۳ میلادی و مجروح شدن دست‌کم ٢٩٢ کولبر دیگر خبر داد.
بر اساس این گزارش، در سال ۲۰۲۳ میلادی ۲۷ کولبر بر اثر شلیک مستقیم نیروهای مسلح جمهوری اسلامی کشته و ۲۵۹ نفر دیگر زخمی شده‌اند و به گفته هه‌نگاو، این رقم ۸۶/۵ درصد از کولبران کشته و مجروح‌شده را تشکیل می‌دهد.
بقیه حوادث دیگر بر اثر مواردی چون انفجار مین و سوانح طبیعی نظیر، بهمن و سرمازدگی رخ داده است.
نهادهای حقوق بشری و برخی نمایندگان مجلس بارها اعلام کرده‌اند شهروندان کُرد در استان‌های غربی کشور به دلیل فقر اقدام به کولبری می‌کنند.
یک کولبر سابق آبان سال ۱۴۰۰ به خبرگزاری ایسنا گفت: «کولبر باید چهار ساعت در باران و برف به خاک عراق برود، چند ساعت هم با کوله در راه باشد و تقریبا یک روز کامل، کولبر در راهی است که ممکن است از آن برنگردد و به ازای آن ۴۰۰ هزار تومان می‌گیرد. این راه پر خطر در همین هشت ماه امسال ۱۱ نفر قربانی گرفته است.»
قباد کرم‌پور، عضو شورای عالی استان‌ها نیز گفت: «بیش از ۵۰ درصد کولبران دارای مدارک لیسانس و فوق‌لیسانس‌اند.»
او در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا گفت یک کولبر با فوق‌لیسانس ریاضی، به خاطر حمل تلویزیون کشته شد.
حکومت و عوامل وابسته به آن، نه تنها ناتوان از رفع این تبعیض‌ها و حل بحران‌های این اقشار جامعه هستند، بلکه به صورت مستقیم و غیر‌مستقیم در کشتن، مجروح کردن و به خطر انداختن جان و مال آنان دخیل‌اند.
در تیرماه ۱۴۰۰، بهزاد رحیمی نماینده وقت سقز و بانه درباره کشته شدن کولبران گفت: «بارها به مسئولین تذکر داده‌ایم که اگر به مواردی مشکوک شدند، این افراد را بازداشت کنند یا با گلوله پلاستیکی بزنند اما مستقیم به قلب و سر آنها شلیک می‌کنند و این افراد کشته می‌شوند.»
