خبرگزاری هرانا – آنچه در پی می‌آید گزارش ماهانه و اجمالی از وضعیت حقوق بشر در ایران در دوره زمانی اسفندماه ۱۴۰۱ است که به همت نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران تهیه شده است، این گزارش با توجه به حجم محدود آن و نیز به دلیل عدم اجازه فعالیت گروه‌های مستقل مدافع حقوق بشر در ایران نمی‌تواند بازتاب بی نقص وضعیت حقوق بشر در ایران باشد.
لازم به یادآوری است بخش آمار این تشکل به‌صورت سالانه گزارش مفصل‌‌تر خود را به اشکال آماری و تحلیلی از وضعیت حقوق بشر در ایران منتشر می‌کند.
خلاصه آنچه گذشت:
اخبار نقض حقوق بشر در اسفندماه ۱۴۰۱ با قریب به ۶۵ مورد اعدام، محکومیت‌های متعدد، احضارها، نقض گسترده حقوق زندانیان، نقض پایدار آزادی بیان، تجمعات کارگران بخصوص در زمینه معوقات مزدی و موارد دیگری که در استان‌های مختلف رخ داد، همراه بود. این گزارش بر مبنای اطلاعاتی گردآوری شده که صحت آن‌ها به احراز رسیده است.
اعدام
اسفندماه با قریب به ۶۵ مورد اعدام همچنان بازگو کننده نقض حق حیات در دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران است. بنا بر گزارش نهادهای بین‌المللی، ایران به تناسب سرانه جمعیت و میزان اعدام، رتبه نخست اعدام شهروندان خود در دنیا را دارد. از مهمترین رویداد ها در این باره می‌توان به اجرای حکم اعدام محی الدین ابراهیمی، زندانی سیاسی در زندان ارومیه اشاره کرد. او در تاریخ یکم آبان ماه ۹۶ در مرز ایران و عراق پس از شلیک مستقیم به پا، به اتهام همراه داشتن مشروبات الکلی بازداشت شده بود. وی توسط شعبه دوم دادگاه انقلاب ارومیه به ریاست قاضی علی شیخ لو به اتهام “همکاری با یکی از احزاب مخالف نظام” به اعدام محکوم شد و این حکم پس از اعتراض به رای صادره توسط دیوان عالی کشور نقض و پرونده جهت بررسی مجدد، به شعبه دوم دادگاه انقلاب ارومیه ارجاع داده شد. حکم اعدام وی نهایتا به تایید دیوان عالی کشور رسید.
در ماه سپری شده، حکم اعدام حسن عبیات در زندان سپیدار اهواز، یاسین رشیدی، عشی (فروهر) عباس نژاد، جهانبخش رادلویی، محمد ایوبیان و نسرین (فامیلی نامشخص)، صالح قاسمی، منصور عبدی‌زاده و جلال سرداری فرد و سعداله فرخی جرمی، وحید بیضایی و امیرعلی بایرمی در زندان ارومیه، حمید رحیمی و محمدرسول چولکی، مسلم مرادی و داوود رکجان (حاج نبی خارکوهی) و پنج زندانی از جمله دو زن در زندان های سنندج، بیرجند و ایلام، سرکوت (آرش) احمدی در زندان دیزل آباد کرمانشاه، علیرضا محمدپور (شاهوزهی) و صفر محمدپور (شاهوزهی) در زندان تربت جام، هادی اربابی (گرگیج) و محمد اسحاق گرگیج در زندان زاهدان، لیلا بامری در زندان بندرعباس و آیت علی یاری، سهراب سوری و (نام کوچک نامشخص) جودکی در زندان خرم آباد به اجرا درآمد.
گفتنی است، جمشید شارمهد، شهروند دو تابعیتی ایرانی-آلمانی و علی مجدم، محمدرضا مقدم، معین خنفری، حبیب دریس، عدنان غبیشاوی و سالم موسوی، شش متهم امنیتی ساکن خوزستان به اعدام محکوم شدند.
همینطور، حکم اعدام حبیب کعبی (حبیب اسیود) فعال سیاسی متهم به “افساد فی الارض”، در دیوان عالی کشور تایید شد.
به علاوه، وکیل مدافع جواد روحی، یکی از بازداشت شدگان اعتراضات سراسری که به ۳ بار اعدام محکوم است، عنوان کرد که در پرونده موکل خود هیچ ادله کافی برای ارتکاب جرائم مطروحه وجود نداشته و همچنین ایرادات عمده ای در روند تحقیقات مقدماتی دادسرا نیز وجود دارد.
گفتنی است، درخواست اعاده دادرسی پرونده محمد بروغنی، معترض محکوم به اعدام، توسط دیوان عالی کشور پذیرفته و پرونده وی جهت رسیدگی به شعبه هم عرض ارجاع داده شد.
در ضمن، حکم اعدام حاتم ازدمیر، زندانی تبعه ترکیه توسط شعبه نهم دیوان عالی کشور نقض و پرونده وی جهت رسیدگی مجدد به شعبه هم عرض ارجاع داده شد.
به علاوه، رئیس کل دادگستری استان فارس از صدور احکام اعدام و حبس های طولانی مدت برای پنج متهم در رابطه با واقعه اخیر “حرم شاهچراغ” که همگی تبعه یک کشور همسایه هستند، خبر داد. به گفته وی، شعبه اول دادگاه انقلاب شیراز دو متهم این پرونده را از بابت اتهاماتی همچون “افساد فی الارض، بغی و اقدام علیه امنیت کشور” به اعدام محکوم کرده است.
بیش از ۷۵ درصد اعدام های صورت گرفته در ایران توسط دولت یا نهاد قضایی اطلاع رسانی نمی‌شوند که نهادهای حقوق بشری اصطلاحا آن را اعدام “مخفیانه” می‌خوانند
